بررسی تطبیقی «اسراء ومعراج» در مدایح نبوی بوصیری وعطار نیشابوری

نویسندگان

حسن سرباز

فواد منیجی

چکیده

اسراء سفر زمینی و معراج سفر آسمانی پیامبر (ص) است که هر دو در یک شب صورت پذیرفته است. پیامبر (ص) از طرف خداوند دعوت می شود تا همراه با حضرت جبرئیل از مسجد­الحرام به مسجدالاقصی و از آن جا نیز به آسمان ها برود و از سدرۀالمنتهی گذر کرده و در آسمان هفتم به لقای پروردگار برسد. این داستان یکی از مهم­ترین حوادث زندگی پیامبر (ص) به حساب می آید که  قرآن کریم در سوره های «اسراء» و «نجم» به آن اشاره کرده است.   اسراء و معراج پیامبر (ص) از جمله موضوعاتی است که اکثر شاعران و نویسندگان مسلمان بدان توجّه نموده ­اند. بوصیری و عطار دو شاعر اسلامی اند، که در مدایح نبوی خود به بحث معراج پیامبر (ص) پرداخته و حرکت او به سوی آسمان ها، دیدار با پیامبران و عبور از سدره­المنتهی را به صورتی زیبا به تصویر کشیده ­اند، هرچند عطار به اسراء یا سفر زمینی پیامبر (ص) اشاره نکرده است، اما بوصیری به این بخش نیز اشاره نموده و امامت حضرت محمد (ص) برای دیگر پیامبران را نیز مطرح کرده است.  اشارات بوصیری به داستان اسراء و معراج چندان شاعرانه نیست و بیشتر آیات قرآن و روایات را بازگو می کند، اما عطار این داستان را در قالب یک داستان عارفانه می ریزد و آن را به عنوان الگویی برای سیر و سلوک عارفانه، طی کردن مراحل عرفانی و رسیدن به فناء فی الله مطرح می نماید. معراجنامه عطار بیشتر عاشقانه اما معراجنامه بوصیری بیشتر حماسی است. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوۀ تحلیل محتوا مبحث «اسراء و معراج» پیامبر اکرم (ص) در مدایح نبوی بوصیری و عطار نیشابوری مورد بررسی قرار گیرد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی مدایح نبوی در دیوان بوصیری و خاقانی

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو ش...

متن کامل

بررسی تطبیقی مدایح نبوی در دیوان بوصیری و خاقانی

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو شا...

متن کامل

مدایح نبوی در شعر بوصیری و عطار نیشابوری

سپاس و ستایش خداوندی را سزاست که هر چه داریم از اوست، آن ذات ازلی و ابدی که هر چه جز اوست باطل است. لبید چه زیبا سروده است: ألا کُلُّ شَیءٍ ، ما خلا اللهَ باطلُ و کُلُ نعیمٍ ، لا مَحَالَهَ زائِلُ (عامری، 1993: 145) خداوند پاک و منزهی که سزاوار همه مدایح است و هر مدحی باید با ذات او شروع شود . حسان در مورد ستایش خداوند می گوید: تعالیتَ رَبَّ الناس عن قول من دعا سواک إِلهاً أنتَ أعلی و أمجد (أنصاری، 1929: 79) ...

15 صفحه اول

بررسی تطبیقی مدایح نبوی در اشعار بوصیری و مولوی

چکیده: به نام خداوندی که محمّد(ص) را فرستاد تا بشر سرگردان در امواج سهمگین روزگار را راهنمایی کند، تا بداند که چگونه و چه کسی را عبادت کند. بوصیری و مولوی دو شاعر مسلمان، مصری و ایرانی که هر دو از دو زبان مختلف عربی و فارسی می باشند، درباره ی پیامبر(ص) مدایح زیبا و دلنشین و قابل توجهی را سروده اند. و در واقع این سروده های زیبا که در مدح پیامبر(ص) سروده شده را مدایح نبوی می گویند. مضامینی مانند...

بررسی تطبیقی مدایح نبوی سیّدای نسفی و صفی الدین حلّی

شاعران مسلمان در ادب عربی و فارسی از دیرباز در صدر سروده‌های خود، علاوه بر حمد خداوند، سروده‌های ارزشمندی در قالب مدایح نبوی به پیشگاه پیامبر(ص) تقدیم نموده‌اند که نشان از اعتقاد و پای‌بندی‌شان به آن حضرت دارد. با توجه به اینکه پیامبر(ص) بنیانگذار دین مبین اسلام و خاتم پیامبران است، پرداختن به خصوصیات روحی و معنوی آن حضرت از دریچه مدایح نبوی امری ضروری است. از آنجایی که نقش و جایگاه پیامبر(ص) ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادب نامه تطبیقی

ناشر: دانشگاه پیام نور

ISSN 2423-4559

دوره 1

شماره 2 2015

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023